نقد و بررسی
کتاب صوتی خسرو و شیرین اثر نظامی گنجوی
هنگامی که سلطان ارسلان سلجوقی از شاعر بزرگ دوران، نظامی گنجهای، خواست تا داستانی عاشقانه بسراید، حتی موضوع و شخصیتهای آن را مشخص نکرد. نظامی هم داستان عشق خسرو و شیرین را انتخاب کرد. گفته میشود که این ماجرا واقعی است و در همان حوالی محل زندگی شاعر اتفاق افتاده است. نظامی خودش داستان این عشق را شیرینترین داستان عاشقانهی دنیا میدانست. منظومهی خسرو و شیرین آنقدر ماندگار و عمیق بود که پس از او شاعران مختلف، این روایت را بازسرایی کردند. نظامی تحت تاثیر شاهنامهی فردوسی و منظومهی ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، این منظومه را سروده است. امیرخسرو دهلوی، وحشی بافقی و وصال شیرازی از کسانی هستند که پس از نظامی، اشعاری دربارهی این داستان سرودهاند. نظامی برای سرودن 6150 بیت این کتاب چیزی بیشتر از 16 سال وقت صرف کرد. بسیاری معتقدند نظامی این منظومه را پس از درگذشت همسر محبوبش، آفاق، نوشته است. تاثیر این کتاب در ادبیات جهان تا جایی است که گفته میشود «ساموئل ریچاردسون»، نویسندهی معروف انگلستان در قرن هفدهم، کتاب «پاملا» را با الهام از خسرو و شیرین نظامی نوشته است.
خلاصه کتاب خسرو و شیرین
داستان از آنجا شروع میشود که خسروپرویز، پادشاه بزرگ ساسانی زاده میشود و از همان کودکی تحت آموزش و تربیت درباری قرار میگیرد. روزی خسرو با همراهان خود به شکار میرود. آنها شب را در خانهی دهقانی در همان حوالی سر میکنند و به شادی و چنگ و نوا مشغول میشوند. صبح روز بعد، یکی از اسبهای آنها به زمین دهقان میرود و از محصولش میخورد. یکی از غلامان هم هوس غوره میکند. بهاین ترتیب محصول کشاورز را تباه میکنند. هنگامی که خبر به گوش پدر خسرو، هرمز چهارم میرسد، بسیار خشمگین میشود. او دستور میدهد که اسب را بکشند، غلام و خانه را به دهقان ببخشند و چنگ را هم بشکنند. اما از گناه خسرو میگذرد و او را میبخشد. همان شب خسرو خواب پدربزرگش، خسرو انوشیروان را میبیند. انوشیروان به خسرو مژده میدهد که بهجای چهار خسرانی که دیده، چهار پاداش بزرگ دریافت خواهد کرد: شیرین دلبر، اسب زیبایش شبدیز، تخت شاهی و موسیقیدانی بزرگ و پرآوازه. و این پیشگویی آغاز ماجراهایی شگرف و پرفراز و نشیب است.
0دیدگاه